ad

Wydanie 1(37)/2007

issue-cover
Ponoć od dwustu lat nie mieliśmy takiej pogody w styczniu. Przyroda kompletnie oszalała, temperatury typowe może dla południa Europy, ale nie dla naszego kraju, kojarzonego ze śnieżną i mroźną zimą. Wszystkie makroekonomiczne podsumowania roku 2006 wyglądają imponująco ? gospodarka pędzi, eksport rośnie, złoty mocny, deficyt budżetowy mniejszy niż planowano, wzrost PKB całkiem ładny itd. Nawet oficjalne dane o bezrobociu wyglądają coraz lepiej, choć każdego, kto w ostatnich miesiącach próbował znaleźć fachowca w najprostszych dziedzinach budownictwa ? i nie tylko tam ? musi dziwić dalej wysoki jego poziom. Czyżby większość z tych, którzy coś potrafią i do tego ?chcą chcieć?, była już na Wyspach? Już kolejny raz sygnalizuję problem ?zasobów ludzkich?, który w krótkim czasie może stać się ważnym czynnikiem limitującym rozwój gospodarki, a w szczególności budownictwa.
Trudno dzisiaj znaleźć analityka gospodarczego, który prezentowałby pesymistyczne prognozy rozwoju budownictwa. Po kilku długich latach głębokiego ?dołka?, rok 2006 powiał wyraźnym optymizmem.

Spis treści

Str.TytułAutorPDF
5Od WydawcyJan Dejapdf
Ponoć od dwustu lat nie mieliśmy takiej pogody w styczniu. Przyroda kompletnie oszalała, temperatury typowe może dla południa Europy, ale nie dla naszego kraju, kojarzonego ze śnieżną i mroźną zimą. Wszystkie makroekonomiczne podsumowania roku 2006 wyglądają imponująco ? gospodarka pędzi, eksport rośnie, złoty mocny, deficyt budżetowy mniejszy niż planowano, wzrost PKB całkiem ładny itd. Nawet oficjalne dane o bezrobociu wyglądają coraz lepiej, choć każdego, kto w ostatnich miesiącach próbował znaleźć fachowca w najprostszych dziedzinach budownictwa ? i nie tylko tam ? musi dziwić dalej wysoki jego poziom. Czyżby większość z tych, którzy coś potrafią i do tego ?chcą chcieć?, była już na Wyspach? Już kolejny raz sygnalizuję problem ?zasobów ludzkich?, który w krótkim czasie może stać się ważnym czynnikiem limitującym rozwój gospodarki, a w szczególności budownictwa.
Trudno dzisiaj znaleźć analityka gospodarczego, który prezentowałby pesymistyczne prognozy rozwoju budownictwa. Po kilku długich latach głębokiego ?dołka?, rok 2006 powiał wyraźnym optymizmem.
Konsumpcja cementu, będąca zawsze czułym barometrem koniunktury na rynku budowlanym, zaskoczyła wszystkich ? nawet najwięksi optymiści nie zakładali, że może być ona o ponad 21 procent większa niż rok wcześniej (polecam wywiad z Andrzejem Balcerkiem, przewodniczącym zarządu Stowarzyszenia Producentów Cementu). Prognozy na najbliższe lata także napawają nadzieją ? analitycy weryfikują ?w górę? również te scenariusze, które jeszcze kilka miesięcy temu uważane były za optymistyczne. Taka sytuacja cieszy i należy tylko mieć nadzieję, że będziemy w stanie racjonalnie zagospodarowywać coraz większe środki przewidziane na inwestycje.
Tradycyjnie już, pewien niepokój mogą wywoływać sygnały płynące z obszaru budownictwa drogowego, gdzie w okresie najbliższych siedmiu lat mamy szansę zaabsorbować ponad 21 mld euro pomocy unijnej. Już w poprzednim numerze kwartalnika wskazywałem na zagrożenia wynikające z problemów legislacyjnych, administracyjnych, niedoborów kadrowych a także materiałowych. Na łamach naszego pisma od lat szeroko informujemy o zaletach technologii opartych o rozwiązania betonowe. Podkreślamy, że nasi producenci oferują pełną paletę najwyższej jakości cementów do budowy dróg i autostrad. Warto może przy okazji zwrócić uwagę na fakt, że wbrew głoszonym niekiedy opiniom, koszt cementu w budowie autostrady zazwyczaj nie przekracza 4% całkowitych kosztów realizacji inwestycji.
W bieżącym numerze kwartalnika ?Budownictwo, Technologie, Architektura? znajdą Państwo tradycyjnie szereg informacji na temat aktualnych problemów budownictwa betonowego. Dzisiaj, naprawdę pokaźna porcja dobrej architektury. Wywiad z intelektualistą, politykiem, a zarazem uznanym architektem Czesławem Bieleckim, praktyczne rady technologa (K. Kuniczuk), jak robić dobry beton architektoniczny, a przede wszystkim relacja z finału 10. edycji konkursu ?Polski Cement w Architekturze?. W trakcie tej jubileuszowej uroczystości kolejny już raz nagrodzone zostały znaczące obiekty, w których beton zadecydował nie tylko o parametrach konstrukcyjnych, ale także o ich formie architektonicznej. Za niewątpliwy sukces konkursu można uznać to, że polscy architekci coraz lepiej radzą sobie z betonem, co stwarza im nowe możliwości w realizacji nawet najśmielszych koncepcji.
Drogi niezmiennie pozostają ważnym tematem w naszym kwartalniku ? wszystkich powinien zainteresować przegląd światowego stanu budowy dróg z nawierzchnią betonową, przygotowany w oparciu o doświadczenia konferencji, która jesienią ubiegłego roku odbyła się w Brukseli. Do tego informacje o ciekawych polskich realizacjach (np. tunel koło katowickiego Spodka) i opinie inwestorów o drogach lokalnych.
Nie zabrakło miejsca dla technologii ? zachęcam m.in. do sięgnięcia po tekst L. Czarneckiego i W. Kurdowskiego, którzy zajmująco kreślą perspektywy rozwojowe betonu.
Świat nauki reprezentuje dzisiaj kobieta ? pani profesor Maria Fiertak z Politechniki Krakowskiej. Z kobiecą wrażliwością i zarazem ?profesorską? fachowością prezentuje swoje spojrzenie na wiele ważnych spraw.
Rok 2007 to ważny jubileusz dla polskiej branży cementowej ? 150 lat temu w Grodźcu rozpoczęto produkcję cementu portlandzkiego. W owym czasie była to piąta cementownia na świecie!
Wszystkim naszym Czytelnikom życzę pomyślności w rozpoczynającym się roku i... zapraszam do lektury.
PS Zima jednak przypomniała sobie o nas. Jak zwykle: zaskoczenie drogowców, nerwowość kierowców, ale chyba także ulga u budowlańców. Jeszcze nigdy w grudniu i styczniu nie udało się tak ?podciągnąć? robót na budowach. Wszyscy liczymy, że po krótkiej ?drzemce zimowej? czeka nas dobry sezon budowlany.
6Nadspodziewanie dobra koniunkturaMarcin Peterlikpdf
Trzeci kwartał 2006 roku okazał się dla polskiej gospodarki nadspodziewanie dobry. Tempo wzrostu produktu krajowego brutto (PKB), które według danych GUS wyniosło 5,8 procent, zaskoczyło nawet najbardziej optymistycznych analityków. Do tej grupy należał także Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, który w październiku szacował wzrost PKB w trzecim kwartale na 5,6, i był to jeden z najwyższych szacunków na rynku.
8Najlepszy rok od początku początku przemianPiotr Piestrzyńskipdf
? W 2006 roku koniunktura w budownictwie była bardzo dobra. W efekcie zakończyliśmy rok zużyciem cementu większym o 21,4% w stosunku do 2005 roku. Sprzedaliśmy 14,5 mln ton cementu i jest to najlepszy wynik od początku lat 90. ? mówi Andrzej Balcerek, prezes Stowarzyszenia Producentów Cementu. W związku z prognozami zwiększonego zapotrzebowania na cement branża planuje modernizacje i budowę nowych linii produkcyjnych. Konkretne plany i decyzje producentów poznamy jeszcze w tym roku.
10Natura i kultura nagrodzone czyli X edycja konkursu Polski Cement w ArchitekturzePiotr Piestrzyńskipdf
Architekt Tomasz Konior z zespołem odebrał czek na 20 tys. zł i zdobył I nagrodę w X edycji konkursu ?Polski Cement w Architekturze?. Zaprojektowany przez niego obiekt, Gimnazjum i Ośrodek Kultury Warszawa-Białołęka, to połączenie natury i kultury. Jubileuszowa, dziesiąta edycja konkursu była także czasem do podsumowania: ? 10 lat temu uczyliśmy się podstawowych chwytów, jak stosować beton, co zrobić, by był on gładki, piękny, a wielu z nas wydawało się to niewykonalne. Dzięki konkursowi ?Polski Cement w Architekturze? beton jest dzisiaj powszechnie uznawany jako materiał szlachetny, jako materiał, który daje architektowi ogromne możliwości ? stwierdził prof. Stefan Kuryłowicz.
14Więcej niż szkołaPaweł Pięciakpdf
"Na etapie konkursu architekci rywalizujący o zlecenie otrzymali program funkcjonalny planowanego budynku. Wygrała pracownia Tomasza Koniora z Katowic.
? Przede wszystkim musiałem wyciągnąć konsekwencje z położenia działki ? uważa architekt. ? Działka znajduje się w starorzeczu Wisły, w bezpośrednim sąsiedztwie koryta rzeki, a teren wyniesiony jest tylko metr powyżej poziomu wody. Kiedyś były to normalne tereny zalewowe. Grunt okazał się niekorzystny dla posadowienia obiektu. Po pierwsze, trzeba było wymienić i nadsypać podłoże. Po drugie, ze względu na niestabilność gruntu wykonano palowanie, czyli osadzanie fundamentów na specjalnych palach żwirowo-betonowych."
18Zwierze polityczne i sztuka rozumowaniaPaweł Pięciakpdf
? Nie czuję się politykiem, czułem się natomiast zawsze ?zwierzęciem politycznym?, jak mawiał Jerzy Giedroyc. To jest problem homo erectusa, jak żyć w pozycji wyprostowanej ? mówi Czesław Bielecki, architekt, polityk, publicysta, działacz opozycji w PRL, autor książek publikowanych w drugim obiegu i książek o tematyce architektonicznej: ?Gry w miasto? i ?Pochwały eklektyzmu?. Ostatnio wyróżniony w X konkursie ?Polski Cement w Architekturze?.
22Ludzie architekturypdf
"Sylwetki Ludzi Architektury:
Dr inż. arch. Jerzy Grochulski,
Tomasz M. Konior
Prof. dr hab. inż. arch. Maria Misiągiewicz "
24Beton podstawą postepu myśli architektonicznejDariusz Kozłowskipdf
Beton jest materiałem bardzo wyrafinowanym, nie znosi, kiedy traktuje się go jako rzecz drugorzędną, biada twórcy, który nie uszanuje jego specyfiki i przeznaczenia ? te słowa Louisa Kahna przypomina prof. Dariusz Kozłowski, przewodniczący jury VII Ogólnopolskiego Konkursu ?Architektura Betonowa 2006?. 23 października 2006, w Krakowie, po raz kolejny przyznano akademickie nagrody za najlepszą pracę dyplomową roku ? projekt architektoniczny z użyciem technologii betonu.
26Beton architektoniczny - uwagi praktyczneKrzysztof Kuniczukpdf
Na początku należy postawić pytanie: czym w ogóle jest beton architektoniczny? Nazwa sugeruje związek z architekturą, jednak w Polsce pojawiają się również określenia: elewacyjny, fasadowy i licowy. Brak precyzji w określeniu nazwy nie jest tylko naszą domeną. W języku angielskim oprócz pojęcia ?architectural concrete? funkcjonują również ?decorative concrete? i ?visual concrete?. Stąd bardziej precyzyjnym będzie określenie, czym charakteryzuje się ten materiał. Amerykańskie Stowarzyszenie Betonu definiuje go jako beton, którego zewnętrzna i/lub wewnętrzna powierzchnia jest eksponowana w obiekcie i wpływa na jego wizualny charakter.
32Na przednówku dużo życzeń i więcej pytańPiotr Piestrzyńskipdf
Z lawinowo rosnącymi ofertami wykonawców, brakiem rąk do pracy, koniecznością zmian prawnych lub uchwaleniem nowej ?specustawy? powitał 2007 rok wszystkich zainteresowanych rozwojem dróg w Polsce. Jeżeli szybko nie znajdzie się rozwiązanie tych problemów, to ambitny program budowy dróg i autostrad z udziałem środków unijnych do 2013 roku będzie zagrożony. Jak na koniec jednego i początek drugiego roku przystało, jest dużo życzeń. Mamy także więcej pytań. Niestety, wiele z nich bez odpowiedzi.
33Branża drogowa przed wielkim planem w drogownictwieKonrad Sabalpdf
? Jeżeli administracja drogowa nie będzie myślała o wykonawcach, a w szczególności o rozwoju firm, to nie będzie możliwości zrealizowania tego programu, ponieważ nikt nie będzie w stanie tego wykonać, kiedy firmy będą za słabe ? mówi Wojciech Malusi, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa.
34Będą inwestować wykorzystując środki unijnepdf
Nasi rozmówcy - Tadeusz Kauch, Grzegorz Maras, Marcin Majcher, Dariusz Tokarski - są doświadczonymi samorządowcami. Pracują w gminach w różnych częściach Polski. Wybudowali tam drogi o nawierzchni betonowej, trwałe, bez kolein, co najmniej na 50 lat. 12 listopada 2006 roku zostali wybrani na kolejną, czteroletnią kadencję. Jak będą chcieli ją zagospodarować?
35Ostatni etapPiotr Piestrzyńskipdf
Betonowym mostem łączącym nasz system autostradowy z europejskim będą odcinki autostrady A4 i A18 na zachód od Wrocławia. Odcinek A4 od Wrocławia do Krzywej został oddany w sierpniu 2006 roku. Wkrótce rozpocznie się budowa odcinka A4 od Krzyżowej do Zgorzelca. W połowie jest gotowe drugie połączenie betonowe polsko-europejskie ? autostradą A18 z Golnic do Olszyny. Przetarg na wykonawstwo północnej jezdni zostanie ogłoszony wiosną.
36Tunel w centrum KatowicKonrad Sabalpdf
Od 11 grudnia 2006 roku przez centrum Katowic można przejechać bardzo płynnie. Dokładnie mówiąc ? od strony Chorzowa w kierunku Sosnowca, przez rondo im. Ziętka koło hali Spodek. I z powrotem. Tę płynność ruch zawdzięcza czynnemu od kilku tygodni tunelowi, który Drogową Trasę Średnicową (DTŚ) przeprowadza pod powierzchnią najsłynniejszego katowickiego skrzyżowania. Drogowe połączenie górnośląskich miast, czyli trasa DTŚ, wydłużyło się o kolejne kilometry.
38Drogi betonowe to nie tylko Stany Zjednoczone czy NiemcyGrzegorz Kijowskipdf
Historia nawierzchni wykonanych z betonu cementowego sięga początków XX wieku. Przez ten okres nastąpił duży rozwój technologii wykonywania nawierzchni. Pierwsze drogi betonowe były układane bezpośrednio na gruncie rodzimym, w ogóle nie przywiązywano wagi do ich podbudowy. Obecnie każda droga, niezależnie czy jest to autostrada, czy droga gminna, składa się z układu warstw, wśród których znajdują się: ulepszone podłoże, podbudowa, a dopiero na samym końcu warstwa wierzchnia. Oprócz rozwoju technologicznego nastąpił duży rozwój materiałowy. Na dużą skalę zaczęto stosować domieszki chemiczne, poprawiające cechy stwardniałego betonu (zwiększenie wytrzymałości, poprawa odporności fizycznej i chemicznej).
42Wybitne realizacje konstrukcji betonowych w świecie (II)Andrzej Ajdukiewiczpdf
Wybitne realizacje konstrukcji betonowych z całego świata zostały nagrodzone na II Kongresie Międzynarodowej Federacji Betonu Konstrukcyjnego (fib), który 5 czerwca 2006 r. rozpoczął się w Neapolu. Poniżej prezentujemy kolejne nagrodzone realizacje w obszarze budownictwa mostowego.
50Tendencje kształtujące przyszłość betonuLech Czarnecki, Wiesław Kurdowskipdf
Przewidywanie przyszłego rozwoju jest zadaniem trudnym i z oczywistych względów obarczonym dużym stopniem niepewności. ?To, że w przeszłości przyszłość była podobna do przeszłości, nie oznacza, że tak będzie w przyszłości? [1]. Przyszłość jest trudno przewidywalna, ale przewidywanie jest konieczne [2]. Ci, których cele są niejasne, nie potrafią wykorzystać czynników napędowych zmian dla swojego rozwoju [3]. ?Żaden wiatr nie sprzyja żeglarzowi, który nie zna portu przeznaczenia? (Seneka Starszy).
56Jak ustalić najkrótszy termin rozdeskowania żelbetowych stropów monolitycznych (II)Sławomir Biruk, Waldemar Budzyńskipdf
Do wykonania monolitycznej konstrukcji żelbetowej niezbędne jest deskowanie i w związku z tym w trakcie realizacji pojawia się istotny problem do rozwiązania: kiedy można rozdeskować konstrukcję? Z jednej strony jak najszybsze rozdeskowanie istotnie obniża koszty inwestycji (efektywniejsze wykorzystanie deskowań; skrócenie ogólnego czasu budowy). Z drugiej strony zbyt szybkie rozdeskowanie konstrukcji może doprowadzić do jej trwałego uszkodzenia (wskutek nadmiernych odkształceń) lub zniszczenia. Interesy inwestora i wykonawcy są sprzeczne.
60Cement z dodatkiem granulowanego żużla wielkopiecowego składnikiem betonu mrozoodpornegoZbigniew Giergiczny, Marcin Sokołowskipdf

Obowiązująca norma betonowa PN-EN 206-1:2003 określa wymagania dla betonu narażonego na korozję poprzez cykliczne zamrażanie i rozmrażanie. Norma nie podaje natomiast, jaki rodzaj cementu należy stosować przy tego typu korozji, aby otrzymać beton trwały. Zalecenia dotyczące zakresu stosowania poszczególnych cementów (CEM I ? CEM V) podano w krajowym uzupełnieniu do normy PN-EN 206-1. Według zapisów tej normy, jak i doświadczeń praktycznych, przy wykonywaniu betonów mrozoodpornych można stosować m.in. cement portlandzki CEM I, cement portlandzki żużlowy CEM II/A,B-S oraz cement hutniczy CEM III/A, B (przy pewnych ograniczeniach).

63Odporność betonu na ścieranie w aspekcie wymogów normy PN-EN 206-1Elżbieta Horszczarukpdf
Zagadnienia trwałości materiałów w odniesieniu do wymagań jakościowych stawianych konstrukcjom budowlanym zajmują istotne miejsce w procesie projektowania i wykonawstwa konstrukcji. Podstawą do sprecyzowania wymagań dla konstrukcji budowlanych i doboru materiałów do ich wykonania w celu zapewnienia odpowiedniej trwałości jest określenie charakteru i intensywności czynników degradacji, którym będzie poddana konstrukcja w okresie użytkowania. Oddziaływania fizyczne, do których zalicza się ścieranie, klasyfikuje się często jako oddziaływania intensyfikujące oddziaływania środowiskowe oraz chemiczne i w ten sposób uwzględnia się w różnych klasyfikacjach.
66Z klubu PickwickaJan Deja, Zbigniew Pilchpdf
? Trzeba znać chemię chociażby ze względu na różnorodność materiałów, tak aby opracować właściwe kryteria ich doboru do różnych zastosowań. Dobór materiałów jest jednym z podstawowych elementów projektowania budowlanego. O tym, na ile jest to element istotny, świadczyć mogą liczne niepowodzenia, których główna przyczyna tkwi właśnie w materiale. Niepowodzenia tego typu mają zazwyczaj swoje źródło albo w niewłaściwym doborze materiału w kontekście funkcji, jaką ma on pełnić w obiekcie, albo w zastosowaniu materiału złej jakości. Czy można tu pominąć chemię? ? pyta prof. Maria Fiertak, która jest uznanym autorytetem w dziedzinie chemii materiałów budowlanych i ochrony budowli. Rozmawiają z nią Jan Deja i Zbigniew Pilch.
68Kongres ICPIC 2007pdf
"W dniach 26-28 września 2007 odbędzie się dwunasty międzynarodowy kongres poświęcony zagadnieniom zastosowania polimerów w betonie
? 12th International Congress on Polymers in Concrete (ICPIC?07). Kongres od ponad 30 lat jest wiodącym w dziedzinie betonów polimerowych wydarzeniem łączącym ośrodki naukowe i przemysłowe. Spotkania odbywają się co trzy lata w różnych miastach świata. Najbliższe, już dwunaste, odbędzie się w Chuncheon w Korei Południowej i organizowane będzie pod przewodnictwem profesora Kyu-Seok Yeon przez Kangwon National University."
69Uwierzyć w siebiePiotr Piestrzyńskipdf
? Najważniejsza jest właściwa motywacja, wpajanie wiary w siebie, we własne siły. Jeśli uczeń uwierzy w siebie, to odnosi sukcesy ? mówi mgr inż. Tomasz Wardenga, nauczyciel konstrukcji budowlanych w Zespole Szkół Technicznych w Wodzisławiu Śląskim. Jest to obecnie najlepsza średnia szkoła techniczna w Polsce. Jej uczniowie od kilkunastu lat zajmują czołowe lokaty w ogólnopolskiej Olimpiadzie Wiedzy i Umiejętności Budowlanych, a jako inżynierowie doskonale radzą sobie na rynku pracy.
70Bardzo dobrze znamy wasze potrzebyJADAR TECHMATIKpdf
Tytuł stanowi motto działań firmy JADAR TECHMATIK. Wieloletnie doświadczenie i doskonała znajomość problemów, z jakimi borykają się krajowi i zagraniczni producenci materiałów budowlanych, skłoniły właścicieli JADAR TECHMATIK do stworzenia nowoczesnej fabryki maszyn i urządzeń. Lokalizacja firmy pozwoliła na prowadzenie dużych inwestycji, a co za tym idzie stworzenie pierwszej tego typu w Polsce nowoczesnej fabryki na skalę europejską.
72Zbliża się finał IV edycji Kampanii "Dobry Beton"Zdzisław B. Kohutekpdf
Od kilku miesięcy realizowana jest wielostopniowa kwalifikacja w ramach IV edycji (2006/2007) Kampanii ?Dobry Beton?. Jej celem jest wyłonienie przodujących zakładów produkujących mieszankę betonową, godnych wyróżnienia Znakiem Jakości SPBT. Wiąże się to jednocześnie z ich rekomendacją szerokiemu kręgowi rynkowych odbiorców betonu towarowego. Kampanię ?Dobry Beton? organizuje Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego w Polsce (SPBT), jako odpowiedź na nieprawidłowości w gospodarczym obrocie betonem, czyli w sferze jego produkcji i dystrybucji.
73Dom musi mieć ściany (2)Paweł Fąkpdf
Ściana, najprościej rzecz ujmując, to pionowa przegroda, oddzielająca przestrzeń wewnętrzną budynku od przestrzeni zewnętrznej. To od niej w dużej mierze zależy, czy nasz przyszły dom będzie oazą komfortu czy czyśćcem na ziemi.