ad

Wydanie 2(70)/2015

issue-cover
Przełom kwietnia i maja to zwykle dobry już moment do spojrzenia na cały rok w budownictwie. Doświadczenie uczy, że wyciąganie wniosków z najlepszych nawet wyników okresu zimowego jest mocno przedwczesne. Natomiast dzisiaj, po czterech miesiącach roku 2015, na podstawie obserwacji aktywności na rynku budowlanym, analizy rozpoczętych lub wkrótce rozpoczynanych inwestycji, widać wyraźnie, że prezentowane przez nas już w końcówce minionego roku prognozy sprzedaży krajowej cementu na poziomie zbliżonym do 16 mln ton są bardzo realne. Wiele wskazuje na to, że również kolejne lata będą dobre dla polskiego budownictwa, a co za tym idzie, również dla sektora cementowego. Nie bez podstaw przewidujemy, że w latach 2017-2018 możliwy jest powrót do rekordowych wyników „konsumpcji” cementu na poziomie 18-19 mln ton. Ostatnia rządowa korekta prognoz w zakresie wzrostu PKB w latach 2015-2018, zakładająca coroczny przyrost tego kluczowego wskaźnika makroekonomicznego na poziomie od 3,4 do 4,0 procent, to potwierdzenie realności naszych założeń w zakresie wzrostu sprzedaży cementu.

Spis treści

Str.TytułAutorPDF
5Od WydawcyJan Dejapdf
Przełom kwietnia i maja to zwykle dobry już moment do spojrzenia na cały rok w budownictwie. Doświadczenie uczy, że wyciąganie wniosków z najlepszych nawet wyników okresu zimowego jest mocno przedwczesne. Natomiast dzisiaj, po czterech miesiącach roku 2015, na podstawie obserwacji aktywności na rynku budowlanym, analizy rozpoczętych lub wkrótce rozpoczynanych inwestycji, widać wyraźnie, że prezentowane przez nas już w końcówce minionego roku prognozy sprzedaży krajowej cementu na poziomie zbliżonym do 16 mln ton są bardzo realne. Wiele wskazuje na to, że również kolejne lata będą dobre dla polskiego budownictwa, a co za tym idzie, również dla sektora cementowego. Nie bez podstaw przewidujemy, że w latach 2017-2018 możliwy jest powrót do rekordowych wyników „konsumpcji” cementu na poziomie 18-19 mln ton. Ostatnia rządowa korekta prognoz w zakresie wzrostu PKB w latach 2015-2018, zakładająca coroczny przyrost tego kluczowego wskaźnika makroekonomicznego na poziomie od 3,4 do 4,0 procent, to potwierdzenie realności naszych założeń w zakresie wzrostu sprzedaży cementu. Oczywiście, niezmiennym pozostaje dodatkowe, niezmiernie ważne wyzwanie – w ciągu najbliższych 6-7 lat powinniśmy zbudować zdrową, konkurencyjną, innowacyjną gospodarkę, która jest w stanie generować popyt inwestycyjny. Chyba wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że jest to zadanie bardzo trudne, ale już kilka negatywnych europejskich przykładów powinno być dla nas dodatkową motywacją. Patrząc całościowo na polski sektor budowlany, można wskazać kilka obszarów, w których należałoby szukać szans dla całej gospodarki. Mamy przed sobą jeszcze bardzo poważne zadania w zakresie dokończenia programu budowy nowoczesnej infrastruktury drogowej – w tym przypadku stan zaawansowania projektów, przygotowania firm i inwestora daje podstawy do optymizmu. Kolejny obszar to budowa infrastruktury kolejowej. Tutaj wreszcie są pewne pozytywne sygnały, ale zadanie polegające na efektywnym wydaniu ok. 50 mld złotych w okresie do 2020 roku w dalszym ciągu pozostaje sporym wyzwaniem. Jeszcze rok temu miałem wątpliwości co do realności planów inwestycyjnych w obszarze energetyki. Jednak październikowe (2014) ustalenia szczytu europejskiego, uzależniające poważne derogacje emisyjne dla polskiej energetyki od realizacji projektów inwestycyjnych, powodują, że duża część aktywności sektora budowlanego związana jest i będzie przez najbliższe lata z energetyką. I wreszcie budownictwo mieszkaniowe. Potrzeby w tym zakresie niezmiennie pozostają wyraźnie powyżej tego, co oferuje rynek. Niezależnie od już realizowanych programów, nasze państwo musi znaleźć sposób na realizację projektów w obszarze budownictwa komunalnego. Nie może nikogo satysfakcjonować budowanie w prawie 40-milionowym kraju około 140 tys. mieszkań rocznie – nie tylko w mojej ocenie 200 tys. nowo budowanych mieszkań rocznie to minimalny poziom przyzwoitości. Nie należy zapominać również o ogromnych potrzebach w zakresie remontów i modernizacji istniejącej „substancji mieszkaniowej”. We wszystkich tych obszarach swoją poważną rolę do odegrania ma beton. Od lat w naszym piśmie prezentujemy jego rosnący potencjał konstrukcyjny, jego walory trwałościowe oraz istotny, pozytywny wpływ na efektywność energetyczną budynków. Beton to większe bezpieczeństwo w budownictwie drogowym i kubaturowym oraz stale rosnąca siła w obszarze architektury. Należy tylko cieszyć się z tego, że w polskim budownictwie systematycznie rośnie liczba fachowców, którzy potrafią coraz lepiej wykorzystać możliwości tego materiału. Szanowni Państwo! Ten numer kwartalnika BTA przekazywany jest w Wasze ręce w bardzo szczególnym czasie. Dokładnie 20 lat temu pojawiliśmy się na pierwszych kieleckich Targach Autostrada Polska, gdzie zaczęliśmy na poważnie prezentować możliwości betonu jako materiału do wykonywania nawierzchni drogowych. Bogatsi o dokonania, będziemy tam również w tym roku. W szczególności zapraszamy na seminarium „Drogi Betonowe – dokonania i wyzwania”, które odbędzie się w dniu 14 maja w CTK. Na koniec sprawa jeszcze ważniejsza – w kwietniu 1990 roku zostało powołane do życia Stowarzyszenie Producentów Cementu. Ćwierćwiecze działania przemysłu cementowego w realiach gospodarki rynkowej to czas do uprawnionych podsumowań, ale także moment do spojrzenia w przyszłość. Ale o tym już w kolejnym numerze kwartalnika. Dziś zaś, w jubileuszowym nastroju, zapraszam Państwa do lektury. Jan Deja
8W 2015 roku wzrost sprzedaży cementu w Polsce do 16 mln tonPiotr Piestrzyńskipdf
Po pierwszym kwartale mamy 3,4% wzrostu sprzedaży cementu na rynku polskim w stosunku do roku 2014, to tchnie optymizmem. Oceniamy, że rok 2015 będzie rokiem kolejnego wzrostu o 5-6% – mówił Andrzej Ptak, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu, podczas konferencji prasowej, która odbyła się 14 kwietnia 2015 r. W 2014 roku sprzedano w Polsce ok. 15,1 mln ton cementu, a prognoza na 2015 rok zakłada sprzedaż na poziomie 16 mln ton.
12Rok podobny do poprzedniego?Marcin Peterlikpdf
W roku 2014 produkt krajowy brutto wzrósł w Polsce o 3,3 procent. Tempo wzrostu gospodarczego było więc mniej więcej zgodne z oczekiwaniami i formułowanymi od dłuższego czasu prognozami. Przez cały miniony rok polska gospodarka rozwijała się w sposób stabilny – poszczególne kwartały niemal się od siebie nie różniły. W ubiegłym roku nie wystąpiły żadne nieoczekiwane wydarzenia, które negatywnie wpłynęłyby na koniunkturę w naszym kraju, ale jednocześnie wyraźnie odczuwalne było oddziaływanie barier, które uniemożliwiały przyspieszenie wzrostu PKB chociażby do poziomu 4-5 procent. Bariery te miały przede wszystkim charakter zewnętrzny.
14Architekci Biblioteki RaczyńskichPaweł Pięciakpdf
Rozmowa z Jerzym Szczepanikiem-Dzikowskim i Markiem Moskalem z warszawskiej pracowni JEMS Architekci, projektantami odpowiedzialnymi za rozbudowę Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. Obiekt i jego autorzy otrzymali główną nagrodę równorzędną w XVIII konkursie „Polski Cement w Architekturze”.
20Dzieło harmonii i proporcjiPaweł Pięciakpdf
Przedstawiamy realizację, która zdobyła równorzędną nagrodę główną XVIII edycji konkursu Polski Cement w Architekturze.
24Architektura symbolu przemian - Europejskie Centrum SolidarnościAgnieszka Karaśpdf
Architektura ma swój własny obszar istnienia. Pozostaje w wyjątkowo cielesnym związku z życiem. W moim wyobrażeniu nie jest ona ani przesłaniem, ani znakiem, lecz oprawą i tłem dla przemijającego życia - Peter Zumthor
28Rysunki architektoniczne w betonieEwa Dworzak-Żakpdf
Muzeum Rysunku Architektonicznego w Berlinie na Pfefferbergu (Pieprzowej Górze) nie jest wielkim budynkiem. Ma wprawdzie cztery kondygnacje, przeszklony penthouse i jedną kondygnację podziemną, ale jego obrys w rzucie to 8 x 12 m (jak domu jednorodzinnego), a powierzchnia użytkowa to niecałe 500 m2. Obiekt ten jest jednak zaliczany do ciekawszych zjawisk architektonicznych ostatnich lat w Europie. Wyróżnia się zaskakującą architekturą, niepowtarzalnymi elewacjami, klimatem miejsca, jak też tym, co w sobie mieści. Na szczególną uwagę zasługuje wykorzystanie tu betonu – nie tylko jako materiału konstrukcyjnego, ale tworzywa, z którego wykonano dekoracyjne elewacje, informujące przechodniów o tym, co się wewnątrz mieści.
32Muzyka płynąca na falach betonuPiotr Piestrzyńskipdf
Ściany betonowe precyzyjnie oddające najmniejsze detale deskowania, fale z betonu na ścianach sali koncertowej oraz betonowe elementy konstrukcji i wykończenia tworzą nową siedzibę Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Efekt pracy setek specjalistów jest zadziwiający. Obiekt zaprojektowany przez pracownię Tomasza Koniora od chwili oddania przyciąga tylu chętnych, że trudno się tam dostać. Wśród firm uczestniczących w budowie znalazła się firma Androimpex Sp. z o.o. z Andrychowa. Działający od lat na rynku producent i dostawca domieszek do betonu wzbogacił inwestycję swoją wiedzą inżynierską, rozwiązaniami i produktami.
34Hałaśliwość betonowych nawierzchni drogowychdr hab. inż. Władysław Gardziejczykpdf
Nawierzchnie drogowe w istotny sposób wpływają na poziom hałasu toczenia pojazdów samochodowych, a tym samym na kształtowanie klimatu akustycznego w otoczeniu tras drogowych. W ostatnich latach zdecydowanie udoskonalono technologie wykonywania górnych warstw nawierzchni i znane są rozwiązania, które pozwalają „konkurować” z ekranami akustycznymi przy przekroczeniach dopuszczalnego poziomu dźwięku do 5-6 dB(A). Są to w szczególności warstwy z asfaltu porowatego i bardzo cienkie warstwy z betonu asfaltowego (np. BBTM). Prowadzone są także badania nad nawierzchniami porowatymi z betonu cementowego, które przyczyniają się do obniżenia poziomu hałasu toczenia pojazdów samochodowych o 5-6 dB(A). Koszt budowy takich nawierzchni, zarówno asfaltowych jak i betonowych, jest jednak wyższy od 20 do 50% w porównaniu z kosztami budowy nawierzchni standardowych.
40Zbrojona droga betonowa przez nadmorskie torfowiskaPiotr Piestrzyńskipdf
Droga powiatowa nr 1514G na odcinku Smolno – Mrzezino – Kazimierz uzyskała w 2011 roku nawierzchnię betonową na długości ponad 4600 metrów. Ponieważ droga biegnie przez torfowiska, betonowa nawierzchnia o grubości 25 cm została wykonana ze zbrojeniem. Budowa drogi w większości była współfinansowana w ramach tzw. schetynówek, czyli Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych na lata 2008-2011.
42Nawierzchnie dróg rowerowych z betonowych kostek i płyt brukowych w porównaniu z nawierzchniami asfaltowymidr inż. Grzegorz Śmiertkapdf
Pojawiające się ostatnimi laty, między innymi w środkach masowego przekazu, głosy nt. szkodliwości stosowania betonowych bruków na nawierzchnie ścieżek rowerowych, podsycane są niestety nieświadomie przez projektantów i wykonawców tego rodzaju robót budowlanych. Ci pierwsi, projektując ścieżki rowerowe z kostek fazowanych, automatycznie zniechęcają przyszłych użytkowników do korzystania z ich nawierzchni, gdyż idealnymi do tego celu są jedynie wyroby niefazowane. Drudzy, częściowo poprzez swoje doświadczenie, zapisy dokumentacji budowlanych bądź SST, nieświadomie zaniżają końcową jakość nawierzchni poprzez przyjęcie złej technologii układania, niegwarantującej uzyskania na końcu zamierzonego efektu. Można by rzec – sami jesteśmy sobie winni. Chcąc więc uczciwie podejść do możliwości wykorzystania betonowych bruków na nawierzchnie ścieżek rowerowych, autor zaprezentował wyniki zewnętrznych badań laboratoryjnych, jak i wskazał najczęściej występujące błędy projektowo-wykonawcze. Odniósł się również do przejaskrawianych wad, betonowych bruków jak i „przemilczanych mankamentów” nawierzchni asfaltowych.
48Próbne betonowanie na A1 Stryków - TuszynPiepdf
Próbne układanie nawierzchni betonowej na zadaniu III odcinka autostrady A1 Stryków – Tuszyn odbyło się w dniach 22-23 kwietnia 2015 roku. – Ułożyliśmy 1200 metrów nawierzchni o szerokości 11 metrów. Teraz beton będzie podlegał badaniom makrostrukturalnym, badaniom równości, rozmieszczenia dybli i kotew oraz kontroli innych parametrów. Właściwe układanie nawierzchni rozpocznie się pod koniec maja i potrwa do końca października – mówił Piotr Smolarczyk, właściciel firmy Budpol, wykonawca nawierzchni betonowej na zdaniach II i III budowanego odcinka autostrady.
50Projektowanie i realizacja placu manewrowego z kompozytów cementowychKrzysztof Falkowskipdf
W prezentowanej pracy przedstawiono nowatorskie w polskich warunkach rozwiązanie konstrukcyjno-materiałowe. Nawierzchnię betonową ułożono bezpośrednio na podbudowie z kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie, z pominięciem chudego betonu. Natomiast podłoże zostało ulepszone warstwą stabilizacji cementowej. Przyjęcie takiego rozwiązanie pozwoliło na skrócenie czasu realizacji do oczekiwań inwestora. Ponadto ten typ podbudowy nie ulega erozji i pozwala na sprawne odprowadzenie wody przedostającej się przez szczeliny. Dyblowana i dylatowana nawierzchnia wykonana została z betonu modyfikowanego domieszką bitumiczną z dodatkiem zbrojenia rozproszonego w postaci włókien syntetycznych. Do odprowadzenia wód opadowych zastosowano odwodnienie liniowe w postaci koryt kl. F 900. Zaprojektowana i zrealizowana nawierzchnia o powierzchni 11076 m2 jest wykorzystywana do przeładunku kontenerów z pojazdów samochodowych na wagony poruszające się na torach europejskich oraz na torach szerokich w kierunku wschodnim.
55Dzieła z betonu - mosty i wiadukty Europy cz. 2Marek Pańtak, Zbigniew Pilchpdf
Dziś beton to podstawa współczesnej technologii budowlanej. Powszechne wykorzystywanie technologii betonu zbrojonego i sprężonego umożliwia tworzenie budowli o imponujących parametrach (wysokości – wieżowce lub rozpiętości – mosty). W architekturze szybko odkryto, że beton daje bogate możliwości ekspresji. Dekoracyjność betonu uzyskiwano w różny sposób: przez pozostawienie go w jego naturalnej formie, zastosowanie koloru poprzez użycie barwników nanoszonych na powierzchnię lub dodawanych do mieszanki, przez zastosowanie kolorowych cementów, kolorowego kruszywa, wykonanie obróbki powierzchni, skuwanie, szlifowanie, spiekanie, używanie form o dekoracyjnym kształcie. W budownictwie mostowym, dzięki śmiałym i pionierskim jak na swe czasy inwestycjom realizowanym przez Eugene Freyssineta oraz Roberta Maillarta, beton stał się podstawowym materiałem konstrukcyjnym. Można śmiało powiedzieć, że beton po tysiącleciach panowania drewna, kamienia i cegły stał się oprócz stali podstawą postępu myśli technicznej.
60Nowoczesne betonowe bariery drogoweTomasz Kurzak, Konrad Grzesiakpdf
W wielu przypadkach bariery ochronne betonowe to idealne rozwiązanie do zabezpieczenia ruchu, jednak bardzo często brak kontroli nad środkami stosowanymi do zimowego utrzymania dróg (solenie) prowadzi do zbyt szybkiej ich destrukcji. Do podstawowych zalet betonowych barier ochronnych w porównaniu z barierami stalowymi należą: szybki montaż, minimalne koszty utrzymania, długi okres użytkowania, mała szerokość pracująca, wysoka jakość i estetyka powierzchni, szybka wymiana elementów uszkodzonych w wyniku wypadków oraz odpowiedni poziom bezpieczeństwa (ASI A i B), a także koszty transportu. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom P.V. Prefabet Kluczbork SA we współpracy z BASF Polska stworzyły i wdrożyły do produkcji nowe rozwiązania pozwalające sprostać rosnącym oczekiwaniom użytkownika dróg.
62Przykład realizacji elektrociepłowni o konstrukcji mieszanejRafał Mikołajczykpdf
W artykule przedstawiono przykład wykonywania elektrociepłowni opalanej biomasą jako podstawowego źródła w systemie ciepłowniczym, która została wykonana w Polce, o konstrukcji mieszanej: żelbetowej monolitycznej/prefabrykowanej oraz konstrukcji stalowej z uwzględnieniem nieprawidłowości wykonawczych, które zostały wykryte na etapie wykonawczym. Autor artykułu pełnił funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego (zakres BQC). Przedstawiono przykłady wybranych etapów robót konstrukcyjnych oraz wybrane ustroje konstrukcyjne elektrociepłowni.
66Mamy apetyt na więcejMarek Żelkowskipdf
O domieszkach o dedykowanych własnościach, a także o polityce rynkowej MAPEI Polska, z mgr. inż. Jerzym Wroną, kierownikiem linii domieszek do betonu, rozmawia Marek Żelkowski.
68Szacowanie ryzyka w planowaniu i realizacji inwestycji budowlanej w PolscePaweł Bałospdf
Artykuł ma na celu zwrócenie uwagi, że ryzyko w planowaniu i realizacji inwestycji budowlanej jest niedoszacowane w przedsięwzięciach budowlanych prowadzonych na terenie Polski. Regulacje i wymagane procedury w przedsięwzięciach dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej, procedury FIDIC, a także działania banków kredytujących przedsięwzięcia budowlane wymagają szacowania ryzyka lub nawet ryzyk związanych z realizacją danego procesu inwestycyjnego. Uważam, że wszystkie lub prawie wszystkie szacowania ryzyka określone dla wszystkich inwestycji budowlanych są zaniżone. Oczywiście artykuł nie wyczerpie wszystkich ryzyk, które nie są uwzględniane w jego szacowaniu, ponieważ pełna lista daleko jest dłuższa i ciągle otwarta na nowe „osiągnięcia” rządu, ministerstw i decydentów UE.
71Wielkie betonowania w Elektrowni OpolePiepdf
W dniach od 21 do 26 kwietnia 2015 r. na placu budowy bloków energetycznych 5 i 6 Elektrowni Opole trwały prace związane z betonowaniem płyty fundamentowej budynku kotłowni nr 5. Betonowanie było poprzedzone pracami przygotowawczymi związanymi z organizacją, przygotowaniem technologii i pielęgnacji termiczno-wilgotnościowej.
72Biała wanna - technologia szczelnej konstrukcjidr inż. Grzegorz Bajorek, mgr inż. Marta Kiernia-Hnat, mgr inż. Wojciech Świerczyńskipdf
Rozwiązania „białej wanny” (niem. Weisse Wanne, ang. White Box) znane i rozwijane są od kilkudziesięciu lat, a w Polsce sięga się po nie coraz chętniej już od kilkunastu lat. Ideologia białej wanny opiera się na kompletnym systemie konstrukcyjno- materiałowo-technologicznym, który zastępuje rozwiązania ciężkich izolacji przeciwwodnych i przeciwwilgociowych wykorzystujących przeważnie materiały bitumiczne i mineralne. Te kojarzą się raczej z ciemnymi kolorami, stąd dla kontrastu rozwiązania takie nazywane są „czarnymi wannami”, natomiast szczelność konstrukcji zapewniona wyłącznie przez beton ma się kojarzyć z czymś jasnym, nieskażonym, czyli „białą wanną”.
76Atlas wkroczył do gryPiotr Piestrzyńskipdf
Domieszki do betonu firmy ATLAS od marca 2015 roku są dostępne na rynku. – Stopniowo wprowadzamy cały asortyment domieszek: uplastyczniające, upłynniające, napowietrzające, opóźniające i przyspieszające wiązanie – mówi Krzysztof Kaczan, dyrektor ds. rozwoju i sprzedaży Pionu Domieszek do Betonu ATLAS Sp. z o.o.
78Dobry Beton na budowach i... na drogachPiotr Piestrzyńskipdf