- XXI wiek będzie wiekiem sprzątania świata i uporania się z problemami globalnymi. Musimy sobie z tym poradzić, ale tak, by zachować możliwości rozwoju, ale tego rozwoju, który nazywamy rozwojem zrównoważonym. To co robi przemysł cementowy jest bardzo ważną częścią tego sposobu myślenia. Bardzo budujący jest przykład przemysłu cementowego, który prowadzi przechodzenie do gospodarki niskoemisyjnej – mówił Andrzej Kraszewski, minister środowiska.
- Celem naszego spotkania jest pokazanie możliwości jakie stwarzają piece cementowe w zakresie stosowania paliw alternatywnych oraz stworzenie forum dyskusyjnego służącego wymianie doświadczeń w zakresie paliw alternatywnych – tłumaczył Leonard Palka, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu otwierając IX Seminarium – Debatę „Paliwa alternatywne w systemie gospodarki odpadami”, która 18 maja 2011 roku odbyła się w Warszawie.

18 maja 2011 roku sala Warsaw Hall w warszawskim Hotelu Hilton pękała w szwach. Ponad 220 przedstawicieli samorządów gminnych, instytucji związanych z ochroną środowiska, firm zajmujących się zagospodarowaniem odpadów i przedstawicieli przemysłu cementowego przybyło, by rozmawiać o systemie gospodarki odpadami w obliczu przyjętej przez Sejm Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Organizatorem Seminarium – Debaty „Paliwa alternatywne w systemie gospodarki odpadami” było Stowarzyszenie Producentów Cementu. Jednym z uczestników seminarium był minister środowiska Andrzej Kraszewski.

Andrzej Kraszewski, minister środowiska: – Przyjazd na tę konferencję jest oczywisty. Przemysł cementowy jest bardzo ważną gałęzią naszej gospodarki, a mój pobyt na stanowisku ministra zaczął się od mocnej deklaracji, że przemysł i środowisko muszą w obecnej dobie ze sobą współpracować. Zawsze musiały, ale obecne są wyzwania - przed polskim przemysłem elektroenergetycznym, cementowym, metalurgicznym, szklarskim, przetwórczym, przed całą gospodarką dużego, 40 milionowego państwa - wyzwania, którym musimy podołać. Alternatywą jest ucieczka tego przemysłu z Polski. Alternatywą są także trzy interkonektory do niemieckiego systemu energetycznego i likwidacja polskiej energetyki w dużej części. Nawet jeżeli byłby to czarny scenariusz, musimy uczynić jak najlepiej dla wszystkich gałęzi gospodarki, które mogą mieć problemy z tym, że ochrona środowiska staje się ważną dziedziną naszej działalności. XXI wiek będzie wiekiem sprzątania świata i uporania się z problemami również globalnymi, które zafundowaliśmy sobie w wyniku naszej działalności. Musimy sobie z tym poradzić, ale tak, by zachować możliwości rozwoju, ale tego rozwoju, który nazywamy rozwojem zrównoważonym. To co robi przemysł cementowy jest bardzo ważną częścią tego sposobu myślenia. Gospodarka niskoemisyjna – to gospodarka, którą musimy zbudować w Polsce w ciągu niewielu lat. Tłumaczymy Komisji Europejskiej, że mamy zaledwie 20 lat suwerenności gospodarczej, nie możemy się porównywać z 200 latami gospodarki szwedzkiej czy francuskiej. Polska nie jest krajem tak bogatym, by wszystko zrobić „z czwartku na piątek”. Bardzo budujący jest przykład przemysłu cementowego, który prowadzi przechodzenie do gospodarki niskoemisyjnej. Z 12 milionów ton odpadów, które powstają w Polsce, cementownie zagospodarowują milion. Przegłosowana Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, to ustawa rewolucyjna. Daje gminom prawo do decydowania o odpadach. Stworzą warunki prawne do powstawania podmiotów przygotowujących paliwo alternatywne z odpadów, paliwo, które potem może być wykorzystane w cementowniach. To wymaga środków, a gminy ich nie mają. Na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego mogą powstać instalacje przetwarzające odpady na paliwa alternatywne. Wygra na tym i gmina i przedsiębiorca. Odpady na składowiskach to marnotrawstwo energii. Dzięki ustawie cementownie będą miały lepsze warunki do gospodarowania. Wołam do samorządów – kto pierwszy ten lepszy! Wchodźcie już teraz w porozumienia z przedsiębiorcami i występujcie do NFOŚ o pieniądze, a pierwsi wybudujecie te instalacje. Jednak potrzebujemy wielu lat, by stworzyć cały system gospodarki odpadami. Oby ten system zaczął działać jak najszybciej z korzyścią dla nas wszystkich.

Leonard Palka, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu:  - Celem naszego spotkania jest pokazanie możliwości jakie stwarzają piece cementowe w zakresie stosowania paliw alternatywnych oraz stworzenie forum dyskusyjnego służącego wymianie doświadczeń i przedyskutowania najważniejszych problemów dotyczących gospodarki odpadami i systemem przygotowania paliw alternatywnych. Przemysł cementowy ma możliwości i pomysł, aby zagospodarować energetycznie odpady. Zrozumienie społeczne, zrozumienie samorządów, a przede wszystkim zielone światło ze strony najwyższych czynników rządowych pozwoli nam rozwinąć skrzydła w tym zakresie. Słowa wsparcia, które usłyszałem od ministra Kraszewskiego utwierdzają mnie w przekonaniu, że nasze seminarium to sukces.

DEBATA
Po oficjalnych wystąpieniach uczestnicy seminarium wysłuchali Daniela Lemarchanda z Grupy Lafarge, który przedstawił doświadczenia europejskie współspalania odpadów w cementowniach.
Potem rozpoczęła się debata poświęcona paliwom alternatywnym w systemie gospodarki odpadami z udziałem:
– prof. Andrzeja Jasińskiego, doradcy ministra gospodarki
– Wiesława Sobczyka z Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska
– Krzysztofa Grabczuka – wicemarszałka Województwa Lubelskiego
– Tomasza Ucińskiego – prezesa Krajowej Izby Gospodarki Odpadami
– dr inż. Tadeusza Pająka z Akademii Górniczo-Hutniczej, ekspert w zakresie gospodarki odpadami
– Tadeusza Radzięciaka – wiceprezesa Cemex Polska (przedstawiciel sektora cementowego).
Moderatorem debaty był prof. Janusz Mikuła, były wiceminister rozwoju regionalnego.

PALIWA ALTERNATYWNE
W Polsce powstaje rocznie 12 milionów ton odpadów komunalnych.
W większości trafiają na wysypiska śmieci. W 2010 roku prawie 1 milion ton odpowiednio wyselekcjonowanych odpadów był w stanie zagospodarować przemysł cementowy działający w Polsce. Szacuje się, że przy dalszym wzroście produkcji cementu i udziału ciepła z paliw alternatywnych możliwości przemysłu w tym zakresie są na poziomie 1,5 mln ton odpadów.
Z wyselekcjonowanych i rozdrobnionych odpadów przygotowywane są tzw. paliwa alternatywne. Paliwa alternatywne zastępują paliwa konwencjonalne, nieodnawialne np. węgiel i wykorzystywane są do produkcji klinkieru cementowego w piecach obrotowych cementowni. Z klinkieru, po zmieleniu z odpowiednimi dodatkami, powstaje cement.
W Polsce cementownie współspalają odpady od kilkunastu lat. Odzysk energii odpadów poprzez ich współspalanie w cementowni to odpowiedź na lokalne problemy samorządów i podmiotów gospodarczych w sektorze gospodarki odpadami. Jednak stale obserwuje się zbyt niską dostępność odpowiedniej jakości odpadów przeznaczonych do odzysku termicznego w cementowniach. Rozwój tej metody zagospodarowania odpadów będzie zależał od polityki środowiskowej władz centralnych oraz lokalnych, a także od kształtowania się relacji ekonomicznych odzysku do unieszkodliwiania odpadów.
W interesie polskiej gospodarki, a także ochrony środowiska jest zwiększenie odzysku energii z odpadów poprzez współspalanie ich w cementowniach, które istnieją, mają doświadczenie w tym zakresie oraz oferują najkorzystniejsze warunki ograniczania emisji oraz pełne zagospodarowanie powstających pozostałości po spaleniu odpadów.

Zalety pieca cementowego ważne z punktu widzenia współspalania odpadów:
- wysoka temperatura — temperatura płomienia w strefie spiekania sięga 2000^oC, temperatura wypalanego materiału - 1450^oC
- długi czas przepływu gazów przez system pieca obrotowego — do 10 sekund w temperaturze około 1200^oC, zapewniają skuteczny rozkład nawet najbardziej niebezpiecznych związków chemicznych zawartych w odpadach
- proces produkcyjny jest procesem bezodpadowym — popiół powstający podczas spalania miesza się z wypalanym materiałem i jego składniki wchodzą w skład klinkieru cementowego. 

PRZEMYSŁ CEMENTOWY W POLSCE
W Polsce działa 12 cementowni i jedna przemiałownia, które należą do 9 właścicieli. Ich zdolność produkcyjna wynosi 15 mln ton klinkieru (metoda sucha – ponad 13 mln ton klinkieru) a zdolność produkcyjna cementu to 20 milionów ton rocznie. Paliwa z odpadów są współspalane w 9 cementowniach. W roku 2009 cementownie spaliły ponad 750 tys. ton paliw z odpadów, co pozwoliło zastąpić 36% ciepła w piecach obrotowych.

W 2010 roku średnia zastąpienia paliwa konwencjonalnego (węgla) osiągnęła około 45%, co oznacza zużycie około 900 tys. ton odpadów. W jednym z zakładów nawet 80% paliwa nieodnawialnego jest zastępowane przez paliwa alternatywne.

Kontakt dla mediów: Piotr Piestrzyński, tel. 601 091-172, piestrzynski@venainfo.pl