- Nasz przemysł potrzebuje stabilnych warunków gospodarowania, aby mógł rozwijać się przez następnych 25 lat - powiedział Andrzej Ptak, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu podczas wczorajszych [28 maja 2015 r.] obchodów 25-lecia SPC, które odbyły się w Warszawie.

Obchody 25-lecia Stowarzyszenia Producentów Cementu, które 28 maja 2015 r. odbyły się w Warszawie zgromadziły przedstawicieli administracji państwowej, branży cementowej oraz firm, uczelni wyższych, instytutów i stowarzyszeń współpracujących z kraju i zagranicy. Wśród gości, których witał przewodniczący SPC Andrzej Ptak, znaleźli się m.in. minister Olgierd Dziekoński z Kancelarii Prezydenta RP, Tomasz Rudnicki – szef Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Piotr Wojtacha - Wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego, Koen Coppenholle – dyrektor wykonawczy Europejskiego Stowarzyszenia Cementowego CEMBUREAU oraz przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, Środowiska oraz Infrastruktury i Rozwoju.

Podczas uroczystości członkowie prawni SPC otrzymali okolicznościowe medale. Reprezentowali ich: Andrzej Balcerek (Górażdże Cement), Joanna Ziemska – Tomaszewska (Lafarge Cement), Andrzej Ptak (Grupa Ożarów), Marcelo Catala (Cemex Polska), Krzysztof Kocik (Dyckerhoff Polska), Dariusz Gawlak (Cementownia Warta), Andrzej Rybarczyk (Cementownia Odra), Andrzej Tekiel (Cementownia Nowa Huta) i Jerzy Szymański (Górka Cement). Medale i statuetki otrzymali także partnerzy i instytucje współpracujące ze Stowarzyszeniem.

POCZĄTKI

STOWARZYSZENIE PRODUCENTÓW CEMENTU (SPC) powstało w 1990 roku. Wtedy nosiło nazwę Stowarzyszenie Producentów Cementu i Wapna.

- Podczas przemian ustrojowych 1989 roku wszystkie cementownie były skupione w zjednoczeniu. Potem zjednoczenie przekształciło się w dobrowolne zrzeszenie przedsiębiorstw. W 1990 roku każda cementownia działająca na terenie Polski pracowała już samodzielnie. Rozpoczęły się procesy przekształceniowe – mówił Andrzej Ptak, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu. - Trzeba oddać zasługi naszym kolegom, kadrze kierowniczej ówczesnych zakładów cementowych, niektórych nie ma już wśród nas, za ich dalekowzroczność i powołanie Stowarzyszenia. Potrzeba jego istnienia była bezdyskusyjna. To było jedno z pierwszych stowarzyszeń branżowych powołanych w Polsce po zmianach ustrojowych.  Już wtedy określono ramy działania stowarzyszenia, które miało pomóc w dostosowaniu polskiego przemysłu cementowego do standardów zachodnich, reprezentować interesy branży w stosunku do władz administracyjnych i rządowych oraz pozarządowych organizacji krajowych i zagranicznych. Najważniejszą rolę w historii Stowarzyszenia i przemianach, które nastąpiły w naszych zakładach odegrali ludzie – dodał Andrzej Ptak.

Stowarzyszenie powstało dokładnie w kwietniu 1990 roku, w Górażdżach i miało
20 założycieli. Byli to: Henryk Brzozowski, Edward Chwiła, Adam Golob, Zenon Dudek, Włodzimierz Figiel, Zenon Groszek, Ryszard Jasionek, Roman Kokoszka, Henryk Kozłowski, Hubert Kowalczyk, Stanisław Kowalczykiewicz, Wiesław Kurdowski, Zdzisław Łukowicz, Leon Moszczyński, Janusz Majchrzak, Tadeusz Radzięciak, Andrzej Tekiel, Stanisław Teległów, Karol Wider i Aleksander Wysocki.

Na pierwszego przewodniczącego Stowarzyszenia wybrano prof. Wiesława Kurdowskiego, wiceprzewodniczącym został Adam Golob, a sekretarzem Karol Wider. Na siedzibę Stowarzyszenia wybrano Kraków.

– W tamtych latach, nowe zakłady takie jak Górażdże czy Ożarów odprowadzały podatek od majątku tzw. dywidendę. To było bardzo duże obciążenie. Trudno było związać koniec z końcem. Między zakładami była ogromna konkurencja. Niezależnie od tej rynkowej rywalizacji wszystkie firmy dostrzegały potrzebę działań wspólnych, ważnych dla całej branży. Taką płaszczyznę stanowiło właśnie Stowarzyszenie – opowiadał Andrzej Ptak.

Takie były początki.

WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA

W latach 1990 – 2004 Stowarzyszenie skupiało nie tylko zakłady przemysłu cementowego, ale także wapienniczego.

Od 2005 roku Stowarzyszenie działa wyłącznie jako Stowarzyszenie Producentów Cementu. Członkami SPC są przedsiębiorstwa branży cementowej – osoby prawne oraz osoby fizyczne.

- Od początku współpracowaliśmy ze stowarzyszeniami zagranicznymi, najsilniej ze stowarzyszeniem niemieckim. Już w roku 1993  nasze Stowarzyszenie zostało członkiem stowarzyszonym Europejskiego Stowarzyszenia Cementowego CEMBUREAU, by w roku 1999 uzyskać status „full member”  – wspominał Andrzej Ptak.

W pierwszych latach działania przy Stowarzyszeniu powołano spółkę Polski Cement. Pierwszym zadaniem Polskiego Cementu była promocja eksportu cementu do Niemiec.

- Wtedy na rynku niemieckim sprzedawano nawet 25% polskiej produkcji cementu
i klinkieru, a byli tam obecni niemalże wszyscy polscy producenci – tłumaczył Andrzej Ptak. – Stabilizacja gospodarcza kraju wymusiła nowe zadania. W bardzo profesjonalny sposób zaczęliśmy implementować na nasz rynek wszystkie normy produkcji cementu. Branża potrzebowała też reprezentacji do rozmów z ministerstwem środowiska
i ministerstwem gospodarki.

W kolejnych latach spółka Polski Cement zajmowała się szeroko pojętą promocją produktów powstających z cementu, głównie promocją betonu.

PRYWATYZACJA BRANŻY I WSTĄPIENIE DO UE

Przełomowym okresem w działalności Stowarzyszenia była prywatyzacja branży cementowej w Polsce, która dokonała się w ostatniej dekadzie XX wieku.
- Branża dostała ogromne wsparcie od nowych właścicieli. Dzięki nakładom inwestycyjnym przekraczającym 8,5 miliarda złotych, zakłady cementowe w Polsce należą obecnie do najnowocześniejszych w Europie. Chcemy, by nasze władze dostrzegały przemysł cementowy, który zatrudnia bezpośrednio 3,5 tysiąca pracowników, a pośrednio ponad 20 tysięcy osób. Każdego roku odprowadzamy w formie różnych podatków od 1,5 do 1,7 mld złotych. Wszystko to powoduje, że znaczenie branży cementowej dla gospodarki narodowej jest ogromne – mówił Andrzej Ptak.

Kolejnym przełomowym momentem w działalności SPC było wejście Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku. Dzięki modernizacjom przemysł cementowy w Polsce już przed akcesją spełniał standardy unijne. Ale zakłady cementowe w Polsce pracujące w granicach UE zaczęła także dotykać unijna polityka klimatyczna. 

Szybko okazało się, że decyzje dotyczące branży cementowej w Polsce podejmowane są nie tylko w Warszawie, ale także w Brukseli. – W związku z tym niezwykle ważna okazała się współpraca SPC z CEMBUREAU. W tej chwili mamy swoich przedstawicieli we wszystkich zespołach CEMBUREAU – mówił Andrzej Ptak.

Wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej pojawiły się sprawy limitów na emisję dwutlenku węgla. Zadaniem Stowarzyszenia jest m.in. współpraca z KASUHE (Krajowy Administrator Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji).

- Stowarzyszenie zajmuje się sprawami pakietu klimatycznego: pozwoleń na emisję CO₂ i sprawami energii. Jako branża musimy przy tych zagadnieniach trzymać rękę na pulsie – dodał Andrzej Ptak.

PROMOCJA BETONU

- Po pierwszych kilku latach działalności wiedzieliśmy, że Stowarzyszenie musi zacząć promować nasz produkt poprzez beton. Tak narodził się pomysł organizowania konferencji „Dni Betonu”. To jedno z naszych największych osiągnięć. Mamy najbardziej rozpoznawalną w kraju konferencję na temat betonu, gdzie zderzają się dokonania naukowe, rozwiązania technologiczne, finalne konstrukcje takie jak mosty, drogi, czy inne obiekty – mówił przewodniczący Andrzej Ptak.

Zdaniem przewodniczącego Andrzeja Ptaka m.in. dzięki organicznej pracy Stowarzyszenia związanej z popularyzacją dróg o nawierzchniach betonowych, GDDKiA podjęła decyzja o budowie 810 km dróg ekspresowych i autostrad z betonu do 2023 roku. SPC było m.in. inicjatorem opracowania dokumentów dla projektantów nawierzchni betonowych: Katalogu Typowych Konstrukcji Nawierzchni Sztywnych oraz nowych Ogólnych Specyfikacji Technicznych.

Każdego roku SPC bierze udział w Międzynarodowych Targach Budownictwa Drogowego „Autostrada – Polska”, organizuje konferencje i sympozja dla samorządowców poświęcone nawierzchniom betonowym.

Tematyka nawierzchni betonowych jest wiodącą podczas organizowanej co dwa lata konferencji „Dni Betonu”, w wydawanych przez Stowarzyszenie poradnikach i broszurach oraz w kwartalniku „Budownictwo, Technologie, Architektura” (BTA),  który ukazuje się systematycznie od 1998 roku.

SPC propaguje także beton w polskiej architekturze organizując od 19 lat konkurs Polski Cement w Architekturze oraz konkurs dla studentów architektury pn. Architektura Betonowa.

Stowarzyszenie stoi także na straży jakości cementu. Prowadzi kampanię „Pewny cement”, która ma przestrzec klientów przed produktami złej jakości. Kampania ma zwrócić uwagę klientów na jakość kupowanego cementu. „Pewny cement” pochodzący z cementowni oznaczony został specjalnym logo – pomarańczową strzałką.

PRZYSZŁOŚĆ

– Poprzez obchody 25-lecia chcemy pokazać, gdzie jesteśmy po ćwierć wieku działania. Obecna działalność Stowarzyszenia Producentów Cementu, to bardzo dobra podstawa do kolejnych działań, nowych kierunków rozwoju. Niedługo w Stowarzyszeniu będzie pracowało trzecie pokolenie. Nasi następcy będą włączali nowe obszary aktywności. Na pewno we współczesnym świecie nie ma możliwości działania bez takiej płaszczyzny jaką jest Stowarzyszenie – zakończył Andrzej Ptak.

Funkcję przewodniczącego Stowarzyszenia Producentów Cementu pełnili kolejno:

Wiesław Kurdowski (1990-1995)
Alojzy Malczak (1995-1997)
Andrzej Tekiel (1997-1999 i 2003-2005)
Andrzej Balcerek (1999-2001 i 2005-2009)
Andrzej Ptak (2001-2003 i od 2013 - obecnie)
Luc Callebat (2009-2010)
Leonard Palka (2010-2013)

Dyrektorami Biura Stowarzyszenia Producentów Cementu byli:

Janusz Poleszak (1994-2003)
Dariusz Konieczny (2003-2007)
Jan Deja (2007 - obecnie)